Tijdens de ontmoetingsdag "Dag van de Kunstpiloten" op 18 maart kregen de deelnemers aan de workshop "Musi'X in de praktijk" enkele interessante lesvoorbeelden van praktijkgerichte amv-lessen waarin ervaren en beleven aan de hand van Orffinstrumenten, djembé's, boomwhackers maar vooral ook het eigen instrument van de leerling centraal staat. De syllabus met het lesmateriaal stel ik graag voor jullie ter beschikking: |
0 Reacties
Ter afsluiting van de ontmoetingsdag "Dag van de Kunstpiloten" op 18 maart 2016 in de Verbeke Foundation te Kemzeke, kregen de deelnemers nog een prikkelende, domein-overschrijdende improvisatieopdracht. Breng samen een "performance" met als thema . . . GRENZELOOS! "Wat heb jij meegebracht?" "Ik heb plakband en afplak-tape bij" "Ah, ik een cajon, da's een slaginstrument, maar het lijkt op een doos :)" Ik heb in de haast deze ochtend nog een stuk klei meegenomen", "en ik mijn Hobo". Spontaan ontstond een amusante improvisatie, een simpel muziekschriftje groeide uit tot een grenzeloze performance. Een korte impressie in bijgevoegd filmfragment. Maar ga vooral zelf creatief aan de slag met je leerlingen en verzin nieuwe improviseer- en componeer opdrachten. Het domeinoverschrijdende aspect werkt bijzonder inspirerend, daar zijn we inmiddels van overtuigd! Kom op vrijdag 18 maart naar de Dag van de Kunstpiloten !De pilootprojecten Kunstenbad en Musi’X willen hun expertise graag delen en organiseren een ontmoetingsdag op vrijdag 18 maart voor alle geïnteresseerde studenten, leerkrachten en directies uit het DKO.
Laat je verrassen door inspirerende en prikkelende workshops, gegeven door leerkrachten met tonnen bagage en expertise. Ontdek hoe Rinus Van de Velde de inspiratiebron kan zijn voor een les domeinoverschrijdende initiatie, ervaar zelf hoe AMV en instrument hand in hand kunnen gaan en hoe je leerlingen speelplezier ervaren met een doe-gericht aanpak. Meer info en inschrijvingen? Op 1 februari vond voor de leerkrachten van de Musi'X academies een inspiratiedag plaats over "geleide improvisatie en compositie". Een hele voormiddag konden de leerkrachten proeven, proberen, vooral zelf doen en experimenteren aan de hand van goed uitgewerkte lesvoorbeelden. Heel praktijkgericht en specifiek toegespitst op jonge kinderen gaf lesgever Sven Van den Wyngaert in deze workshop lesvoorbeelden die zowel in een amv context als in een instrumentles toepasbaar zijn. Je kan alles nog eens rustig nalezen of (her)ontdekken in deze overzichtelijke en gedetailleerde syllabus.
Bij de lesvoorbeelden zijn bovendien audiofragmenten beschikbaar die je kan gebruiken als begeleiding in de les. Je kan deze tracks downloaden door te klikken op onderstaande knoppen. Een absolute aanrader om te ontdekken en toe te passen in je lessen!
Naar aanleiding van het thema "grenzenloos" van de dag van het DKO stonden in de academie van Borgerhout de lessen instrumentgerichte amv gedurende enkele weken in het teken van improviseren, creëren en componeren. De verschillende klasgroepen gingen op zoek naar muziek over de grenzen heen, ontdekten verschillende genres en stijlen van verschillende landen.
De pianisten en slagwerkers kozen voor China. Aan de hand van een improvisatie met een pentatonische reeks brachten ze de typische klanken van dit land tot leven. Op 20 november organiseerden de pilootprojecten Musi'X en Kunstenbad in samenwerking met Matrix de vorming "grafische partituren als educatief instrument". Docente Katrien Vercauter toonde vele voorbeelden, gaf wat historische achtergrond en liet de deelnemers vooral zelf actief aan de slag gaan met grafische partituren. Al doende konden we ervaren hoe deze originele werkwijze met grafische partituren de creativiteit prikkelt en aanzet tot improvisatie en compositie. Een voorbeeld dat ik jullie zeker wil doorgeven, omdat het erg bruikbaar is als hoekenwerk in de amv-les, is deze partituur voor 4 spelers van Thomas Smetryns. Hoe je ermee aan de slag gaat, lees je hier. Zeker eens uitproberen met je leerlingen!
zing en speel met materiaal van het LeerorkestDankzij de interactie tussen het project opMaat-orkest en Musi'X kwam het pilootproject in contact met nieuw en interessant lesmateriaal. De bijgevoegde liedbundels combineren steeds zingen met spelen. Concreet kan je in je amv-les met dit materiaal het eigen instrument van de leerling betrekken bij het vocale, door eenvoudigweg zingen te laten afwisselen met instrumentale tussenspelletjes. Het spreekt voor zich dat de leerlingen hier enorm veel speelvreugde bij aan de dag leggen en dat op een zeer fijne manier samen kan gemusiceerd worden. Met dank aan de stichting leerorkest Amsterdam voor het ontwikkelen van dit prachtig materiaal.
download hier liedbundel 2012 download hier "pirates of the caribbean" In de amv-lessen van juf Marrit wordt een les steeds opgebouwd vanuit de ervaring en beleving. Zowel vocaal als instrumentaal. Tijdens de voorbije lessen leerden de kinderen uit de L3-klas een fragment aan uit De Nieuwe Wereld van A. Dvorak. De melodie werd eerst aangeleerd aan de hand van boomwhackers en eens goed gekend kregen ze de opdracht mee om de melodie in te oefenen op het eigen instrument. Oei, sommige instrumenten zijn "transponerende" instrumenten. Een interessant onderwerp om even uit te pluizen. . . Gelukkig is er ook de hulp van de instrument-leerkrachten en komen alle kinderen tot een prima resultaat op het eigen instrument. Volgende stap in het leertraject wordt ongetwijfeld het zoeken naar de basnoten in de begeleiding om op die manier een meerstemmige uitvoering te kunnen brengen op het kerstconcert.
De doelstellingen die onder de rol van de onderzoeker vallen zijn niet evident om te evalueren tijdens openbare proeven met een externe jury. Tijdens het bijwonen van openbare proeven in een pilootacademie werd hier een oplossing voor aangeboden :
de leerlingen speelden voor hun eindproef tweede graad een gevarieerd programma en hadden ook hun presentatie goed voorbereid. Tijdens de lessen was aandacht besteed aan het goed aankondigen, duidelijk praten, goede uitspraak van titel en componist . . . Bijzonder was dat elke leerling van op z'n minst één werk ook achterliggende info vertelde over de componist, de stijl, de periode. Sommigen deden dit met een bevlogen verhaal, anderen projecteerden met de beamer een foto en informatie. De leerkrachten hadden duidelijk aan meer aandacht besteed dan het vaktechnisch instuderen van het examenprogramma. In de academie van Borgerhout werd het thema Grenzeloos van de dag dko met dankbaarheid aangewend voor een wel heel creatief project.
Gedurende enkele weken stonden de lessen instrumentgerichte amv in het teken van improviseren, creëren en componeren. De verschillende klasgroepen gingen op zoek naar muziek van diverse landen en ontdekten welke verschillende genres en stijlen er typeerden voor bepaalde landen. Aan de slag met het land en de cultuur van hun keuze dan ! Telkens twee instrumentengroepen werkten samen om een compositie te creëren in de stijl van het gekozen land. De leerkracht amt zorgde voor extra coaching tijdens enkele lessen. Het uiteindelijke doel was uiteraard om deze composities ten gehore te brengen op het podium. In het bijhorende filmfragment zien we de strijkers aan het werk, die er voor kozen om strofes te verzinnen en te improviseren bij een bestaande Ierse folksong. Mooi is te zien hoe verschillende rollen en leerdoelen in dit project harmonisch samen vallen : de onderzoeker die stijlen en genres ontdekt, de kunstenaar die er zelf mee aan de slag gaat, de samenspeler die goed in groep werkt, de vakman die het ook keurig inoefent om tenslotte de fierheid van de performer aan te spreken die de compositie op het podium brengt. Uniek ! Meerdere filmfragmenten van de andere instrumentengroepen volgen later nog. ontdek je componeertalenten met de muziekdoosMet deze muziekdoos aan de slag gaan is voor de leerlingen een fijne en inspirerende ervaring. Je kan de noten "inponsen" op de notenbalk en bij het afspelen ontdekken hoe het klinkt. Je start eventueel vanuit een basnoot en er ontstaat een harmonische spanning die nieuwe inspiratie of creativiteit teweeg brengt. Vele andere mogelijkheden van gebruik, denk maar aan vormen van dictee, trainen van de notenkennis, ontdekking van harmonieën, ontstaan vanzelf wanneer je dit apparaatje introduceert in je amv lessen.
"the Voice", intervallen herkennen in spelvormGaan we straks nog eens "the Voice" doen, klonk het al geruime tijd tijdens de instrumentgerichte amv in de slagwerkklas . . .
De leerkracht heeft immers een attractieve spelvorm bedacht om de intervallen te herkennen. Een originele en kindvriendelijke manier om gehoortraining en het herkennen van intervallen aan te pakken : net als in het programma "the voice" zitten de leerlingen met de rug naar de leerkracht. Er wordt een interval gespeeld (eerst de noten samen, dan apart) en wie het interval herkent mag zich omdraaien. Om de intervallen te herkennen worden praktische hulpmiddeltjes aangeleerd : de ziekenwagen is een grote secunde, droge voeding kassa 4 voor de grote drieklank, het thema van starwars, . . . djembé's gebruiken in de amv klasSinds de opstart van Musi’X wordt het assortiment djembé's in de academie te Deinze heel intensief en systematisch gebruikt in de klas. Om dit zo vruchtbaar mogelijk te kunnen doen, is een aangepaste klasinrichting echt wel nodig: meestal zijn klaslokalen gewoon te klein om er vlot af te kunnen wisselen. ‘djembés onder tafel’ is een oplossing, maar niet de handigste. Een open lesomgeving zonder schoolbanken zou ook mogelijkheden kunnen bieden. Hoe dan ook: er wordt duchtig op de djembés, boomwhackers en klokkenspelen gemusiceerd: beleven, leren, luisteren en samen spelen. Het documentje in bijlage was een eerste aanzet om hierover (systematisch) met elkaar uit te wisselen. De behoefte aan het uitwisselen van relevante ervaringen en concrete ideeën is groot! Bijlage: Document ‘Djembés gebruiken in de klas’ Sur le pont d'AvignonAls je met je collega's tijdens een vakgroepoverleg bundelt welke liedjes jullie frequent gebruiken, kom je al snel tot gemeenschappelijk liedmateriaal.
En wat een waaier aan mogelijkheden biedt zo'n liedje! Zelfs heel eenvoudige liedjes en muziekjes leveren een massa speel- en leermogelijkheden: luister- en reageerspelletjes, ritmische toepassingen, het onbewust aanbrengen van theorie, kansen tot creatieve verwerking, verkennen van de klankmogelijkheden van je instrument, bewegen, dansen en natuurlijk. . . zingen. Een mooi uitgewerkt voorbeeld van zo'n muziekje is ‘Sur le pont d’Avignon’. De academie van Deinze ontwikkelde dit materiaal voor de les amv, in eerste instantie wordt het gebruikt voor het aanbrengen van de toonaard van Fa-groot. Mogelijke uitbreidingen met toepassingen op de instrument zijn:
Klik hier voor het lesmateriaal van ‘Sur le pont d’Avignon’. |
auteurMichiel Dutré is coördinator van het pilootproject Musi'X, hij voegt nieuwe praktijkvoorbeelden aan het blog toe. Wil je hiervan een melding in je mailbox? Archieven
April 2016
Categorieën
Alles
|