Category: De Kunstenaar - Musi'X

domein-overschrijdend improviseren

4/21/2016

Foto

Ter afsluiting van de ontmoetingsdag "Dag van de Kunstpiloten" op 18 maart 2016 in de Verbeke Foundation te Kemzeke, kregen de deelnemers nog een prikkelende, domein-overschrijdende improvisatieopdracht.
Breng samen een "performance" met als thema . . . GRENZELOOS!

"Wat heb jij meegebracht?"
"Ik heb plakband en afplak-tape bij"
"Ah, ik een cajon, da's een slaginstrument, maar het lijkt op een doos :)"
Ik heb in de haast deze ochtend nog een stuk klei meegenomen", "en ik mijn Hobo".

Spontaan ontstond een amusante improvisatie, een simpel muziekschriftje groeide uit tot een grenzeloze performance. Een korte impressie in bijgevoegd filmfragment. Maar ga vooral zelf creatief aan de slag met je leerlingen en verzin nieuwe improviseer- en componeer opdrachten. Het domeinoverschrijdende aspect werkt bijzonder inspirerend, daar zijn we inmiddels van overtuigd!

"Chinese muziek, da's improviseren met de pentatoniek"

12/2/2015

Naar aanleiding van het thema "grenzenloos" van de dag van het DKO stonden in de academie van Borgerhout de lessen instrumentgerichte amv gedurende enkele weken in het teken van improviseren, creëren en componeren. De verschillende klasgroepen gingen op zoek naar muziek over de grenzen heen, ontdekten verschillende genres en stijlen van verschillende landen.
De pianisten en slagwerkers kozen voor China. Aan de hand van een improvisatie met een pentatonische reeks brachten ze de typische klanken van dit land tot leven.

this could be the most beautiful piece in the world . . .

12/1/2015

Foto

Op 20 november organiseerden de pilootprojecten Musi'X en Kunstenbad in samenwerking met Matrix de vorming "grafische partituren als educatief instrument". Docente Katrien Vercauter toonde vele voorbeelden, gaf wat historische achtergrond en liet de deelnemers vooral zelf actief aan de slag gaan met grafische partituren. Al doende konden we ervaren hoe deze originele werkwijze met grafische partituren de creativiteit prikkelt en aanzet tot improvisatie en compositie. Een voorbeeld dat ik jullie zeker wil doorgeven, omdat het erg bruikbaar is als hoekenwerk in de amv-les, is deze partituur voor 4 spelers van Thomas Smetryns. Hoe je ermee aan de slag gaat, lees je hier. Zeker eens uitproberen met je leerlingen!

Improvisatie in de instrumentles, een Amerikaans praktijkvoorbeeld

11/19/2015

compositieproject Grenzeloos

6/17/2015

In de academie van Borgerhout werd het thema Grenzeloos van de dag dko met dankbaarheid aangewend voor een wel heel creatief project.
Gedurende enkele weken stonden de lessen instrumentgerichte amv in het teken van improviseren, creëren en componeren.
De verschillende klasgroepen gingen op zoek naar muziek van diverse landen en ontdekten welke verschillende genres en stijlen er typeerden voor bepaalde landen.
Aan de slag met het land en de cultuur van hun keuze dan !
Telkens twee instrumentengroepen werkten samen om een compositie te creëren in de stijl van het gekozen land. De leerkracht amt zorgde voor extra coaching tijdens enkele lessen.
Het uiteindelijke doel was uiteraard om deze composities ten gehore te brengen op het podium. In het bijhorende filmfragment zien we de strijkers aan het werk, die er voor kozen om strofes te verzinnen en te improviseren bij een bestaande Ierse folksong.
Mooi is te zien hoe verschillende rollen en leerdoelen in dit project harmonisch samen vallen : de onderzoeker die stijlen en genres ontdekt, de kunstenaar die er zelf mee aan de slag gaat, de samenspeler die goed in groep werkt, de vakman die het ook keurig inoefent om tenslotte de fierheid van de performer aan te spreken die de compositie op het podium brengt.
Uniek ! Meerdere filmfragmenten van de andere instrumentengroepen volgen later nog.

de Muziekdoos

6/2/2015

ontdek je componeertalenten met de muziekdoos

Foto

Met deze muziekdoos aan de slag gaan is voor de leerlingen een fijne en inspirerende ervaring. Je kan de noten "inponsen" op de notenbalk en bij het afspelen ontdekken hoe het klinkt. Je start eventueel vanuit een basnoot en er ontstaat een harmonische spanning die nieuwe inspiratie of creativiteit teweeg brengt. Vele andere mogelijkheden van gebruik, denk maar aan vormen van dictee, trainen van de notenkennis, ontdekking van harmonieën, ontstaan vanzelf wanneer je dit apparaatje introduceert in je amv lessen.

improviseren met een grafische partituur

5/12/2015

Foto

grafische partituren zijn open partituren, die de kunstenaar alle ruimte geven om te experimenteren. Verschillende versies uitproberen, ideeën met elkaar uitwisselen, variëren, creëren, je fantasie de vrije loop laten, . . .
je hebt vast al zin om het straks met je leerlingen uit te proberen?

spelen met de zes basisemoties

5/11/2015

Foto

Onderzoeker Paul Ekman deed een beroemde studie van gelaatsuitdrukkingen. Hieruit stelde hij vast dat er 6 basisemoties te onderscheiden zijn : angst, verbazing, geluk, woede, walging en verdriet. Je zou deze basisemoties kunnen vergelijken met de basiskleuren. Ook met deze basisemoties kan je aan de slag om je eigen mix samen te stellen. Tijdens je lesgeven kan je naar deze basisemoties verwijzen. Alle emoties zijn terug te vinden in of een variatie van deze 6 kapstokken. Je kan met je leerlingen diverse oefeningen verzinnen om deze emoties muzikaal te verklanken. Je kan ook met je leerlingen praten over het spelen met of het weergeven van deze emoties. Het verwijzen naar de basisemoties geeft een goede houvast voor de leerling.

de kracht van de pentatoniek

5/5/2015

Dit prachtige videofragment hoeft helemaal geen uitleg . . .
Bobby Mc Ferrin toont ons hoe eenvoudig het is om met de pentatoniek te improviseren en te musiceren. In een wip heb je dit aan je leerlingen uitgelegd en geef je hen een magnifiek en eenvoudig kader om zelf melodietjes te verzinnen en te componeren.
Wellicht maakt het filmfragment nog andere originele lesideeën bij jou wakker !

improvisation games voor klassieke muzikanten

5/4/2015

Foto

Improvisation games for classical Musicians

Jeffrey Agrell

Een lijvig maar bijzonder interessant boek om improvisatie toe te passen in de instrument-lessen. Aan de hand van diverse spelvormen en steeds gekaderd binnen een afgelijnde context wordt toegelicht hoe je met improvisatie met je leerlingen aan de slag kan gaan. Opwarmingsoefeningen, extra technische trainingspelletjes, ritmische of melodische improvisatie, samenspel of solo, heel uiteenlopende oefeningen worden besproken in dit boek.

ervaren en beleven, een leerproces in 4 fasen

5/4/2015

Foto

Elk leerproces doorloop 4 fasen

de eerste fase : exploreren en experimenteren

Het aanleren van een nieuw lesonderwerp gaat van start door al spelend aan de slag te gaan met het nieuwe materiaal. Al spelend wil zeggen "op het gehoor, op het gevoel".

Geen duiding, geen theoretIsch kader, geen (of nauwelijks) termen of ‘officiële’ benamingen. We laten een ritme een ritme zijn, een geluid een geluid, een muzikaal idee een muzikaal idee. Het kind gaat op een onbewuste manier zelf aan de slag, exploreert en experimenteert zelf met de nieuw aangereikte muzikale bouwsteentjes. Op die manier wordt de leerlingen geprikkeld om zichzelf te ontwikkelen, om het zelf uit te vogelen, om zelf tot ontdekkingen te komen . . .

meer info en beeldmateriaal over het verdere verloop van het leerproces vind je hier

creatief werken met het eigen instrument in de amv-les

4/29/2015

improviseren en componeren met materiaal uit de instrumentles

In de voorbeelden die hier getoond worden wordt een gevarieerd repertoire van kindgerichte melodieën en speelstukjes, die de leerlingen naar eigen voorkeur meebrengen vanuit de instrumentles, gebruikt als lesmateriaal in de amv-les. Dit is het uitgangspunt om via diverse werk- en speelvormen ervaringsgericht samen te musiceren en te experimenteren met het eigen instrument.

In het linkse beeldfragment zien we hoe de startende instrumentleerling z'n instrument-technische basisvaardigheden ontwikkelt, door een eigen gekozen speelstukje vanuit de instrumentles in een andere context uit te diepen en te toetsen. Dit bevordert niet alleen het enthousiasme en het speelplezier maar doet ook het vertrouwen in de eigen mogelijkheden ontegensprekelijk groeien. De medeleerlingen ontwikkelen hierbij de basisvaardigheden om samen te musiceren: tonaliteitsgevoel vanuit een tonica-dominantbegeleiding bij de pianisten terwijl de slagwerkers het metrum leren aanvoelen vanuit een elegant ritmisch ostinaat.

in het tweede fragment fungeert een speelstukje uit het klarinetrepertoire als uitgangspunt voor het samenspelmoment, waarin de basis verder geassimileerd wordt. Door doe-gericht te experimenteren vanuit de klankbeleving werden de harmonische functies afgetast en op verschillende manieren uitgewerkt. Enerzijds transponerend vanuit lange, liggende tonen in de saxofoons en anderzijds vanuit de bassen en bijbehorende gebroken drieklanken in de gitaar en de piano, terwijl de slagwerker het metrum bevestigt. In het vastleggen van de vorm werden structurele principes vanuit herhaling, variatie en contrast onderzocht.

improviseren met grafische partituren

4/28/2015

Foto

Tekeningen en figuren kan je eenvoudig zelf ontwerpen en gebruiken als grafische partituren. Via verschillende werkvormen en spelvormen kan je met een groepje leerlingen aan de slag om de fantasie te prikkelen en de leerlingen te laten improviseren en verzinnen.

Op een speelse en creatieve wijze ontdekken de leerlingen tegelijk ook tegenstellingen en diverse muzikale parameters. Niet nodig om die theoretisch uit te leggen, het ontstaat spontaan in de verzinsels van de leerlingen.

auteur

Michiel Dutré is coördinator van het pilootproject Musi'X, hij voegt nieuwe praktijkvoorbeelden aan het blog toe. Wil je hiervan een melding in je mailbox?
KLIK HIER en ontvang de nieuwsbrief

Archieven

April 2016
Februari 2016
December 2015
November 2015
Juni 2015
Mei 2015
April 2015

Categorieën